BADANIA AGROCHEMICZNE W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2011-2018

Autorzy: dr n. roln. inż. Anna-Maria Szymańska, mgr inż. Agnieszka Bednarska-Owczarzak, mgr Agnieszka Jakubczak
Opracowano na podstawie wyników badań Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Bydgoszczy.
Projekt okładki: Barbara Szymańska-Kocińska
Fotografie: inż. Bartłomiej Buczkowski, inż. Karol Dudek,,mgr inż. Wiesław Kaliszewski, Piotr Kędziora, inż. Paweł Kiersztan, Kazimierz Kowalski, mgr inż. Olga Krakówka-Zimmerman, mgr inż. Marek Piechocki, mgr inż. Tomasz Szynalewski
Copyright by Wydawnictwo NEGATYW sp. z o.o.
Prezes: Konstanty Rudziński, Wiceprezes: Małgorzata Rudzińska
Redaktor techniczny: Androna Wierzejska
ISBN 978-83-64231-35-3
Oddano do druku sierpień 2019
Wydanie I, Bydgoszcz 2019
Wszelkie prawa zastrzeżone.
Żadna część tej książki nie może być powielana ani rozpowszechniana za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących, nagrywających i innych bez pisemnej zgody autorów.

Szanowni Państwo
Dynamicznie zmieniająca się wiedza producentów żywności oraz konsumentów w połączeniu z fenomenem globalizacji powodują, iż światowe rynki zbytu stają się wysoce konkurencyjne. W związku z tym gospodarstwa rolne, od wielkotowarowych przedsiębiorstw po najmniejsze gospodarstwa rodzinne chcąc przetrwać i kompleksowo się rozwijać muszą bezwzględnie koncentrować się na ciągłym podnoszeniu efektywności produkcji i jej jakości. Dotyczy to m.in. gleby, plonów, wyrobów a także usług, procesów technologicznych i etc.
Gleba stanowi podstawowe i zarazem pierwsze ogniwo w łańcuchu żywnościowym. Tworzy ona niejako uniwersalną platformę do budowy ekosystemów i krajobrazu oraz różnych form działalności człowieka. Kluczową rolę w produktywności gleby odgrywa jej zasobność oraz możliwość biodynamicznego gromadzenia zasobów składników pokarmowych. Gleba m.in. magazynuje, filtruje i przekształca wiele składników organicznych i mineralnych. Stanowi ona w rzeczywistości największy magazyn zasobów węgla na ziemi.
Dlatego ochrona zasobności i jakości gleby, a w szczególności gleb użytkowanych rolniczo, stanowi istotny element działań w zakresie polityki środowiskowej oraz rolnej. Rodzaj gleb, ich właściwości chemiczne, fizyczne oraz biologiczne wynikają przede wszystkim z budowy geologicznej podłoża. Oprócz naturalnych czynników przyrodniczych wpływ na jakość gleby ma sposób jej zagospodarowania oraz użytkowania przez człowieka.

Odczyn gleby jest jedną z ważniejszych przesłanek oceny jakości gleby (klasy bonitacyjnej) i jej przydatności rolniczej (kompleksu glebowo-rolniczego) oraz stanowi podstawę do wyboru optymalnego sposobu uprawy roślin i nawożenia. Jest on również konieczny do oceny potrzeb wapnowania określonego kompleksu glebowego.
Istotnym wyznacznikiem do prawidłowego ustalenia potrzeb nawozowych roślin jest znajomość zasobności gleby. Dlatego tak ważne są permanentnie wykonywane analizy gleby.
Podstawowa analiza gleby obejmuje określenie odczynu gleby (pH w KCl) i potrzeb wapnowania, a także zasobności gleb w przyswajalne formy azotu, fosforu, potasu oraz magnezu. Badania chemiczne gleby wykonywane są również w zakresie oznaczeń zawartości mikroelementów najistotniejszych z punktu widzenia potrzeb roślin uprawnych w tym m.in. boru, miedzi, manganu, cynku i żelaza.
Działalność rolnicza w dużym stopniu wpływa na proces obiegu składników odżywczych w glebie, generując zarazem określone wymagania i potrzeby w zakresie poprawy potencjału produkcyjnego gleby, ograniczenia i eliminacji zagrożeń dla środowiska i zachowania równowagi i specyfiki ekosystemu.
Mam nadzieję, że przedstawione wyniki badań gleb w różnych rejonach naszego województwa pozwolą lepiej dostosować zabiegi agrotechniczne, w tym nawożenie do potrzeb współczesnej produkcji roślinnej, a tym samym wykluczą lub istotnie ograniczą możliwość nadmiernego i niezbilansowanego stosowania nawozów w województwie kujawsko-pomorskim.
Publikacja ta poświęcona jest aktualnej ocenie jakości gleb w województwie kujawsko-pomorskim na podstawie wyników analiz gleb uzyskanych w Stacji Chemiczno-Rolniczej w Bydgoszczy w latach 2011-2018.
W tym roku przypada Jubileusz 65-lecia działalności Stacji Chemiczno-Rolniczej w Bydgoszczy, która dzięki nowoczesnej bazie laboratoryjnej oraz w pełni zaangażowanemu zespołowi pracowników działa pod kątem potrzeb producentów rolnych, sprzyjając podejmowaniu racjonalnych decyzji dotyczących nawożenia użytków rolnych na podstawie wyników analiz gleb.
W związku z tym składam najserdeczniejsze życzenia owocnej działalności wszystkim Współpracownikom, którzy z wielką pasją i zaangażowaniem tworzą profesjonalny zespół specjalistów Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Bydgoszczy, działający na rzecz rolnictwa w województwie kujawsko-pomorskim. Anna-Maria Szymańska

dr Anna-Maria Szymańska
27.03.2023